Door nieuwe leennormen miljarden euro’s extra beschikbaar voor verduurzaming koopwoningen

tabel van het ministerie van Binnenlandse zaken die weergeeft hoeveel extra hypotheek je mag afsluiten bij welk energielabel en welke extra bedragen je mag lenen bij verduurzamen van je koopwoning
25-01-2024

Sinds 1 januari is het energielabel van je nieuwe huis mede bepalend voor de maximale hoogte van je hypotheek. Deze nieuwe ‘leennormen’ zouden, samen met bestaande subsidies en het Warmtefonds, een gamechanger kunnen worden, zo bleek uit het webinar Nieuwe leennormen.

Met deze nieuwe leennormen worden miljarden euro’s extra ontsloten voor de verduurzaming van miljoenen koopwoningen in Nederland. “Geld is het probleem niet meer,” durft Fiona Hamberg van het Warmtefonds wel te zeggen. Alleen: hoe vinden de woningeigenaren de weg naar die miljarden?

De nieuwe leennormen bepalen dat je voor de aankoop van een zeer zuinig huis wel 50.000 euro extra mag lenen, terwijl je voor het opknappen van een slecht geïsoleerd huis 20 mille extra mag lenen. Nog los van de stijging van de waarde voor zo’n huis, is de hoop gerechtvaardigd dat huiseigenaren daardoor eerder gaan investeren in de energiekwaliteit van hun woning. In elk geval gaat hiermee een lang gekoesterde wens van veel partijen in dit veld in vervulling.

Teun Bokhoven, voorzitter van het Uitvoeringsoverleg dat de afspraken in het Klimaatakkoord van 2019 voor gebouwen vastlegde: “De markt van koopwoningen is heel lastig. Wanneer komt de eigenaar in beweging? Die heeft veel technische vragen, maar ook financiële. We willen woningeigenaren, maar ook installateurs en aannemers hierover beter informeren.” Dus kwam Bokhoven bij het Nationaal Klimaat Platform met het verzoek om een webinar aan deze leennormen te wijden.

 

 

 

Haalbaar

De sprekers op het webinar geven samen een dieper inzicht in het hoe en waarom van de nieuwe leennormen. Achtergrond van de bonusbedragen die je nu kunt lenen, is het simpele feit dat je best wat meer maandelijkse hypotheeklasten kunt dragen als je maandelijkse energielasten lager zijn. De hoogte van de te lenen bedragen zijn het resultaat van onderzoek door het Nibud, dat de overheid adviseerde. “Bij het vaststellen van de bedragen hebben we steeds aan alle partijen gevraagd: Wat is betaalbaar, en wat is toepasbaar?,” zegt Jasja Bos van het Nibud.

“Met deze leennormen zijn de mensen beter beschermd tegen het lenen van te hoge bedragen of het risico van betalingsachterstand. Dat is belangrijk om bestaanszekerheid te garanderen.”

De nieuwe bedragen variëren met het energielabel van het huis, legt Mieke Pels van het ministerie van Binnenlandse Zaken uit. Daarbij is steeds extra aandacht geschonken aan de haalbaarheid van energiezuiniger huizen voor mensen met een smalle portemonnee, en ook aan de haalbaarheid voor verenigingen van eigenaren (VVE’s) van bijvoorbeeld een appartementencomplex. “Het kan best een ingewikkelde puzzel zijn, bijvoorbeeld voor een eigenaar van een huis met een G-label,” zegt Pels, “maar met stapelen van extra hypotheek, lenen uit het Warmtefonds en landelijke of lokale subsidies kan ook die in actie komen. Het is goed uitlegbaar en zo eenvoudig mogelijk.”

 

Mieke Pels legt uit hoe de nieuwe leennormen precies werken.
 

 


Volgens Michel Ligtlee van Vereniging Eigen Huis zou het voor de huiseigenaar nog wel wat eenvoudiger mogen. “De focus ligt nu wel erg op de zuinige huizen met een goed label. Maar ook eigenaars van de E, F en G-labels moeten meedoen, en voor hen is dit lastig.” Waarop Job Dieleman van het ministerie van Binnenlandse Zaken antwoordt: “Energieloketten en gemeenten kunnen de aanvragen ook indienen. En waar mogelijk en nodig, kijken we of het nog eenvoudiger kunnen maken.”

Kijk naar het eerste deel van het webinar  waarin wordt gesproken over de mogelijkheden die woningeigenaren hebben, nu de nieuwe leennormen van kracht zijn.
 

 

 

 

Beschermen en versnellen

Bij elk hypotheekgesprek over de aankoop is de duurzaamheid van je huis nu een onderwerp,” concludeert Erik Kelhout van de Nederlandse Vereniging van Banken. “Dat geeft meteen ook een hogere status aan het energielabel. Nu moeten we er ook nog voor zorgen dat mensen weten dat ze dat extra geld ook tussentijds kunnen lenen, bijvoorbeeld bij het oversluiten van een hypotheek. Want het oversluiten van je hypotheek is ook een uitstekend moment om je huis te verduurzamen. Dat moeten banken doen, en ook de tussenpersonen, de hypotheekadviseurs. Maak maar een mini-business case: in hoeveel jaar verdien je je investering terug door een lagere energierekening? De nieuwe leennormen beschermen dus, maar versnellen ook de verduurzaming.”

Kwetsbare eigenaren

De regelingen zijn zo ingericht dat ook de meer kwetsbare woningeigenaar aan bod komt. Fiona Hamberg van het Warmtefonds rekent voor: “Wij hebben voor bijna iedereen een aanbod. Mét de extra leenruimte kunnen mensen voor een woning met G-label een bedrag tot 27.000 euro lenen om te steken in verduurzaming. Zelfs zonder leenruimte is dat bij ons ook nog 10.000. Met extra subsidie van het Rijk of de gemeente kan dat oplopen tot wel 15.000 euro. In sommige gevallen is de rente 0% en hoef je de eerste vijf jaar nog niet af te lossen. VVE’s begeleiden we ook met leningen. Tot nu hebben we 92.000 leningen verstrekt, maar dat worden er nu snel meer.”

Er blijven natuurlijk hobbels bestaan. “Leenangst blijft wel een punt voor een grote groep mensen,” zegt Jasja Bos van Nibud. “Maar daar wordt ook elders aan gesleuteld, met bijvoorbeeld een hoger minimumloon en wellicht gedifferentieerde subsidies: meer subsidie voor de minder draagkrachtige.”

Tegelijk gaat het niet alleen over geld en energielasten, maar ook over comfort. Mieke Pels: “Iedereen kan nu aan de gang. Mijn schoonouders hebben hun slaapkamer, een hoekkamer, laten isoleren, waardoor het daar ’s ochtends geen 3 maar 14 graden is.”

In deel twee van het webinar gaat het over de rol van het Nibud bij de tot standkoming van de nieuwe leennormen en over die van financierders als banken en het Warmtefonds. Hoe zorgen al deze verschillende instanties voor een versnelling in het verduurzamen van woningen?
 

 

 

Vertrouwen

Iedereen die op zoek gaat naar financiering van maatregelen in eigen huis kan nu terecht bij vele organisaties, websites zoals verbeterjehuis.nl of van overheden, of tal van adviseurs. Het financiële gebouw staat nu als een huis, aldus Teun Bokhoven: “De hypotheeklasten zijn nu veel beter in balans met de lasten van de energierekening.”

Niets staat dus nog een grootschalige energierenovatie van de miljoenen koopwoningen in de weg… of toch? Bokhoven ziet nog wel uitdagingen: “Natuurlijk moeten aannemers, installateurs en hypotheekadviseurs dit alles weten, zij moeten de juiste pakketten gaan aanbieden. Maar het is ook een kwestie van vertrouwen. Daarin schuilt een belangrijke rol voor gemeentes. Met hun wijkaanpak komen zij het dichtst bij de mensen, en genieten zij dat vertrouwen. Daarvoor hebben gemeenten nu ook extra middelen gekregen. Maar het gaat veel tijd en inspanning kosten om iedereen mee te nemen.”

 

 

 

 

Afbeeldingen

Kijk het webinar Nieuwe leennormen; een impuls voor verduurzaming koopwoningen

X (voorheen Twitter)

Bekijk ook

Cookie-instellingen