Betrekken door gesprekken
Over ons advies om boeren meer te betrekken bij de ontwikkeling van het beleid, schrijft de minister dat het kabinet het belang van vertrouwen en betrokkenheid van boeren(vertegenwoordigers) erkent en een strategisch overleg heeft opgezet om structureel in gesprek te blijven en te werken aan de opbouw van vertrouwen tussen de boeren en de overheid. Dat moet de gelegenheid bieden om strategische vraagstukken over de toekomst van de landbouw te bespreken en open de verschillende belangen te bediscussiëren.
Deze constatering van de minister sluit aan bij wat wij eerder al hebben gedaan. Dat dergelijke gesprekken niet tot verhitte debatten hoeven te leiden, heeft het NKP laten zien bij de gesprekkenreeks Aan de landbouwtafel in samenwerking met De Balie en de sessie bij Holie Hub in Brabant. Een dergelijke sessie zal ook nog in Twente/de Achterhoek plaatsvinden na de zomer. Wij moedigen de minister aan om ook dergelijke sessies te organiseren: met de boeren en voor de boeren.
Economische en sociale gevolgen
Verder deelt het kabinet de oproep van het NKP dat ook stoppende boeren een duidelijk perspectief nodig hebben om een besluit te nemen. De minister spreekt over een nieuwe, vrijwillige beëindigingsregeling voor veehouders met daarbij ook begeleiding in de economische en sociale gevolgen voor deze boeren.
Daarnaast is het kabinet het met het NKP eens dat een vitaal platteland met een toekomstgericht voedselsysteem essentieel is en ziet dat landbouwkeuzes regionaal sociale en economische gevolgen hebben. Het NKP benadrukte eerder al dat een brede aanpak vereist is om boerenbedrijven toekomstperspectief te bieden, met voordelen op zowel maatschappelijk, economisch als ecologisch vlak. In de aanpak Ruimte voor Landbouw en Natuur zijn een sociale en regionaal economische actielijn aangekondigd.
Verantwoordelijkheid bij alle partijen
De verantwoordelijkheid voor verduurzaming ligt bij alle ketenpartijen in de landbouw- en voedselketen. Het kabinet erkent ook dat boeren niet alleen verantwoordelijk zijn voor verduurzaming en stimuleert ketenpartijen om afspraken te maken met boeren over de productie en een passende vergoeding daarvoor. Mededingingsregels voor de landbouw bieden ruimte voor het maken van dergelijke afspraken tussen afnemers en boeren over bovenwettelijke eisen. Het NKP stelt in haar advies dat de overheid hierin meer kan betekenen. Door bijvoorbeeld ketenpartijen te mobiliseren via een toekomstgericht markt- en prijsbeleid en de inkoopmacht van de overheid in te zetten en het voorbeeld te geven.
Ook volgt het kabinet de aanbeveling van het NKP om samenwerking tussen boeren en consumenten te stimuleren, bijvoorbeeld via kennisnetwerken, Groeien naar morgen, en het wegnemen van regelgevende belemmeringen.